Miasta w Polsce – 10 miast nad wielkimi rzekami

Na drugą połowę wakacji mamy ciekawą propozycję – tym razem zapraszamy na nietypowy city break. Czy uroki lata można wykorzystać w dużych polskich miastach? Z pewnością tak, zwłaszcza jeśli spojrzy się na nie z perspektywy rzek!  Miasta w Polsce ulokowane nad rzekami to perełki architektoniczne i historyczne. Spróbujcie zobaczyć architekturę naszych dużych miast z nieco innego punktu widzenia, jakim zapewne są urocze rzeki. Przez większość największych polskich miast przepływa co najmniej jedna rzeka. W niektórych jest cała sieć rzek, kanałów i innych cieków.

Takie duże miasta w Polsce jak Warszawa, Kraków, Wrocław, Poznań, Gdańsk, Szczecin, Bydgoszcz, Toruń, Opole czy Gorzów Wielkopolski możecie podziwiać z pokładu statków wycieczkowych i spacerowych. Wstęgi rzek przepływające przez miasta, tworzą niesamowity klimat miejski, a na ich brzegach znajdziesz tętniące życiem bulwary, plaże i promenady. Z kolei kolekcja zdjęć panoram miast uchwyconych z miejskich mostów może stać się atrakcyjną pamiątką.

Zacznijmy od królowej polskich rzek, czyli Wisły. Najdłuższa rzeka naszego kraju (1047 km) przecina całą Polskę z południa ku północy. Jej źródła biją na zalesionych stokach Beskidu Śląskiego, a swój bieg kończy na północy kraju, uchodząc do Bałtyku; wpływa do Zatoki Gdańskiej w okolicy Gdańska. Choć w większości nieuregulowana, jest żeglowana na długości 940 km. Szlak Wisły stanowi ciekawe wyzwanie dla doświadczonych kajakarzy. Odcinkami dzika i dziewicza wplata się w kilka dużych aglomeracji miejskich. 

Pierwszym dużym miastem jakie napotyka na swojej drodze jest Kraków – dawna stolica państwa i siedziba królów. 

1. Kraków – stateczkiem pod Wawel 

Pełna legend, bezcennych zabytków architektury i sztuki oraz dobrej zabawy, historyczna stolica Polski z centrum wpisanym od ponad 40 lat na listę światowego dziedzictwa UNESCO, oczarowuje od pierwszego wejrzenia. Założony przez mitycznego Kraka gród nad Wisłą łatwo się zwiedza. Nietypowo można go podziwiać z rzeki, wybierając jeden z kilku dostępnych statków wycieczkowych, które oferują nie tylko malownicze rejsy po krakowskim odcinku Wisły, ale także różnego rodzaju imprezy. Można też skorzystać z wypożyczalni turystycznego sprzętu pływającego, takiego jak kajaki, kanadyjki, rowery wodne, motorówki z napędem elektrycznym i spalinowym, a nawet ekskluzywny katamaran marki Bentley.

Płynąc Wisłą lub spacerując bulwarami wiślanymi w Krakowie możecie podziwiać najważniejsze zabytki z nieco innej perspektywy. Bulwary wraz z przyległymi fragmentami wałów Wisły, a także Rudawy, obecnie posiadają status obszarów parkowych, stanowiąc interesujące miejsce rekreacyjno-wypoczynkowe dla krakowian i turystów. Prowadzą nimi alejki spacerowe i drogi rowerowe. Są też częścią trasy Krakowskiego Szlaku Techniki oraz Wiślanej Trasy Rowerowej (część europejskiej drogi rowerowej EuroVelo 4).

Ciekawą perspektywę Krakowa można też dojrzeć z 12 mostów drogowych, 2 kładek rowerowo-pieszych i 3 mostów kolejowych przerzuconych przez Wisłę w obrębie miasta.

Drugim dużym miastem w nurcie Wisły jest Warszawa – obecna stolica Polski. 

2. Warszawa – na plaży, na bulwarach i na statku

Stolica Polski jest bogata w miejsca o przeróżnej atmosferze: od zielonych willowych dzielnic, przez tajemnicze uliczki Starego Miasta – wpisanego na listę światowego dziedzictwa UNESCO nie ze względu na wartość zabytkową, lecz jako przykład wyjątkowego pietyzmu w nieomal całkowitym odrestaurowaniu najstarszego fragmentu miasta, zburzonego metodycznie przez Niemców po powstaniu warszawskim, po ulice nowoczesnych szklanych wieżowców. Warszawę można zwiedzać wielokrotnie, ale zawsze pozostanie coś jeszcze do odkrycia! Warszawa to dynamiczna europejska metropolia, której wizytówką – obok bogatej historii i niezwykłych zabytków – są jej otwarci mieszkańcy, Wisła i wyjątkowe kulinaria. Polska stolica jest miastem, które nieustannie się zmienia i które odkrywa się na nowo wraz z każdym kolejnym przyjazdem. 

Prawdziwym magnesem dla mieszkańców i turystów jest Wisła, która stała się ulubionym miejscem relaksu i rozrywki. Po lewej stronie rzeki, na cieszących się dużą popularnością bulwarach, tętni życie, latem otwierają się klubokawiarnie i bary, odbywają potańcówki i plenerowe koncerty. Prawy brzeg to natomiast prawdziwy europejski ewenement: zachował swój naturalny charakter i stał się obszarem dzikiej natury w środku miasta, idealnym na spacer, jogging i przejażdżkę rowerową.

Nad warszawską Wisłą można odetchnąć od wielkomiejskiego zgiełku. Czyste i zadbane plaże przyciągają amatorów sportów oraz wielbicieli leniwego wypoczynku, a bulwary wiślane ze ścieżkami rowerowymi, tarasami widokowymi, plażami i przystaniami rzecznymi – mieszkańców i turystów w każdym wieku. W letnie weekendy w nadwiślańskim Multimedialnym Parku Fontann organizowane są spektakularne pokazy laserowe współgrające z tryskającymi fontannami. Na uwagę zasługuje też położone w pobliżu Centrum Nauki Kopernik oraz wielopoziomowy ogród na dachu Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, z którego rozpościera się widok na rzekę i praski brzeg stolicy.

Warszawska Wisła zaprasza oczywiście także na rejsy różnorodnymi jednostkami pływającymi, cumującymi w kilku miejscach. Na znajdującym się w granicach administracyjnych miasta 28-kilometrowym odcinku rzeki znajduje się 11 stałych mostów – 9 drogowych i 2 kolejowe. Obecnie budowana jest kładka pieszo-rowerowa, która łącząc bulwary wiślane z prawobrzeżną Warszawą, stanie się dodatkowa atrakcją turystyczną stolicy Polski i Mazowsza. 

3. Toruń – jego panorama jednym z „Cudów Polski”

Perła UNESCO, światowa stolica piernika, miejsce narodzin słynnego astronoma. Jedno z najstarszych miast w Polsce zachwyca średniowiecznym układem placów i ulic oraz tysiącem ceglanych budowli. Toruń to miasto potężnych gotyckich gmachów z czerwonej cegły. Gród Kopernika jest miastem wprost idealnym na spacer z historią. W średniowiecznym zespole miejskim Torunia znajdziemy wspaniały ratusz, liczne kościoły czy dom Kopernika, w którym przyszedł na świat. 

Zwiedzając liczne zabytki Torunia i korzystając z jego atrakcji, koniecznie zejdźcie nad Wisłę, aby przespacerować się malowniczym Bulwarem Filadelfijskim. Z pokładów statku, łodzi pływających po rzece, mostu drogowego, czy lewobrzeżnego tarasu można zobaczyć najwspanialszy widok Torunia, czyli jego panoramę – jeden z Cudów Polski. Szczególnie wieczorem zapraszamy na lewy brzeg Wisły, aby zobaczyć niezapomnianą nocną panoramę oświetlonego Torunia – wrażenia niesamowite! Ze Starego Miasta najlepiej przejść przez Most J. Piłsudskiego i po jego lewej stronie znajduje się zagospodarowany punt widokowy (ul. Majdany), z którego rozpościera się ten imponujący widok Torunia, znany z wielu pocztówek i zdjęć.

W zaledwie godzinę drogi samochodem, a jeszcze szybciej pociągiem dotrzecie z Torunia do Bydgoszczy, którą Wisła mija z boku, po jej wschodniej stronie. Za to będziecie mieli okazję poznać tu kolejną malowniczą naszą rzekę – Brdę, która przecina Bydgoszcz niemalże pośrodku. To lewy dopływ Wisły o długości 238 km. Jej dolny bieg jest fragmentem drogi wodnej Wisła – Odra, międzynarodowej drogi wodnej E70 oraz Bydgoskiego Węzła Wodnego. 

4. Bydgoszcz – połączenie Amsterdamu z Wenecją

W wodach przepływającej przez miasto Brdy przeglądają się zbudowane przed wiekami spichrze z drewna i cegły. Most spinający brzegi rzeki to awangarda architektury końca XIX wieku – jego konstrukcja pozostaje do dziś symbolem tego ważnego na mapie kraju ośrodka nauki i przemysłu. Podobnie jak zbudowana w pierwsze dekadzie obecnego stulecia Opera Nova. Uporządkowaną architekturę Bydgoszczy wyróżniają przede wszystkim piękne kamienice. Miasto zadziwia bogactwem secesyjnej, eklektycznej i neobarokowej zabudowy oraz przyjaznymi terenami zieleni. Brda to największy z bydgoskich skarbów, nad którą toczy się życie miasta: kulturalne, biznesowe, sportowe i turystyczne. 

Wycieczkę po Bydgoszczy najlepiej rozpocznijcie rejsem na pokładzie tramwaju wodnego. Dwie trasy turystyczne: Słoneczna i Staromiejska zostały tak pomyślane, aby pokazać największe atrakcje miasta. Wybierając drugą trasę doświadcza się dodatkowo emocji podczas śluzowania jednostki, zwłaszcza, że dookoła są też inne stateczki i mnóstwo kajaków. Cała „operacja” otwierania wrót i ich zamykania, podnoszenia lub opuszczania poziomu wody trwa 20 minut, podczas których można podziwiać ponad stuletnią, zrewitalizowaną Śluzę Miejską nr 2.

Nad Brdą posadowione są też, jakby przytulone do siebie trzy szachulcowe spichlerze o nierównych wysokościach, wspomnienie po czasach, gdy Bydgoszcz żyła z handlu, korzystając z dobrodziejstw arterii wodnej łączącej Wisłę przez Kanał Bydgoski z Notecią i Odrą, a więc z zachodem Europy. Dziś spichrze służą jako przestrzeń wystawowa Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego.

O tym jak Bydgoszcz jest bardzo związania z wodą świadczy stworzenie Szlaku Wody Przemysłu i Rzemiosła TeH2O, który łączy historię kilkunastu miejsc wpisanych w przestrzeń miasta leżącego nad Brdą, Wisłą i Kanałem Bydgoskim. Z kolei amatorów wszelkich wodnych aktywności szczególnie ucieszy Bydgoski Festiwal Wodny „Ster na Bydgoszcz”.

Podążając dalej z nurtem Wisły na północ, dotrzecie do wschodnich rubieży (dzielnica Wyspa Sobieszewska) pięknego portowego miasta Gdańsk. Przez jego historyczne centrum i starówkę przepływa natomiast dopływ Martwej Wisły – Motława, na której od średniowiecza znajdował się port morski. Z pokładu statku wycieczkowego, którym można wypłynąć aż na otwarte wody Zatoki Gdańskiej i dalej Morza Bałtyckiego, koniecznie podziwiajcie miasto z ponad 1000-letnią tradycją. Gdańsk to morska stolica Polski i jeden z największych portów nad Bałtykiem. 

5. Gdańsk – portowe miasto z dostępem do morza

Wraz z Gdynią i Sopotem tworzy Trójmiasto, łącząc w sobie bogatą historię i atrakcyjną nowoczesność. Najważniejszym celem wycieczek z Polski i z całego świata jest Główne Miasto, czyli najbardziej znana, zabytkowa część Gdańska. Wielojęzyczny tłum podziwia kultowy widok na Motławę, na której cumują statki turystyczne otoczone zewsząd kamienicami na nabrzeżu i odbudowanej Wyspie Spichrzów. To tam grupy zachwycają się jedną z ikon Gdańska – Żurawiem, będącym największym średniowiecznym dźwigiem portowym Europy, który obecnie stanowi część muzeum.

Gdańsk jest biznesowym i kulturalnym centrum Pomorza, pełnym pamiątek tysiącletniej historii. Starówkę zdobią wspaniałe kamienice, gotyckie kościoły, Dwór Artusa – siedziba gildii kupieckiej z czasów przynależności miasta do Hanzy, oraz fontanna z Neptunem. 

Oczywiście nie możecie też zapominać o jednym z głównych atutów Gdańska – pięknych, szerokich i piaszczystych plażach, wzdłuż których prowadzą nowoczesne ścieżki rowerowe. Nadbałtycki relaks zagwarantują plaże w Sobieszewie, Jelitkowie, Stogach i Brzeźnie, w pobliżu których znajdują się liczne hotele, restauracje i bary z muzyką na żywo.

Przenieśmy się teraz do dużych miast położonych nad drugą pod względem długości w naszym kraju rzeką, czyli Wartą. I tu ciekawostka! Drugą najdłuższą (po Wiśle) w Polsce rzeką jest Warta, czy może jednak Odra? A to zależy jak będziemy je rozpatrywać. Otóż Odra w całej swej długości jest dłuższa niż Warta, mierzy bowiem 854 km. Ale przepływa przez trzy kraje (Czechy, Polskę, Niemcy) i w granicach Polski liczy sobie 742 km. Warta zaś płynie tylko przez nasz kraj, a jej długość wynosi 808 km, w związku z czym na terenie Polski jest drugą co do długości rzeką. 

Warta stanowi główny, prawy dopływ Odry. Jej źródła znajdują się na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Na swojej drodze napotyka 22 miasta, w tym Poznań i Gorzów Wielkopolski.

7. Gorzów Wielkopolski – lubuska przystań nad Wartą pełna różnorodności i atrakcji turystycznych

Gorzów Wielkopolski oglądany z perspektywy drona przyciąga wzrok długim Bulwarem Nadwarciańskim. Tę pełną zieleni część spacerową Gorzowa przecina wzdłuż tylko jedna ulica – Bolesława Chrobrego, a od wielkomiejskiego zgiełku oddziela ją zabytkowa, najdłuższa w Polsce, estakada kolejowa. Latem zdobią ją palmy w donicach, w chłodniejszych porach roku altanki podgrzewają baterie słoneczne. Na bulwarze „tyka” słoneczny zegar Unii Europejskiej, rozbrzmiewa trelami woliera z egzotycznymi ptakami i działa, ciągle się rozrastająca, strefa gastronomiczna, w tym kawiarenka na przycumowanym na stałe do wybrzeża statku Królowa Jadwiga. Podróżnych w rejs zabiera najstarszy w Polsce, 135-letni lodołamacz Kuna. A na skraju bulwaru tkwi jeden z gorzowskich „mebli”, czyli pomników upamiętniających postacie z historii miasta. To Paweł Zacharek, dawny przewoźnik przez Wartę, oczywiście we własnej łódce na tyle pojemnej, że można do niej wskoczyć i strzelić sobie fotkę. Pobliska plaża miejska zachęca do opalania. A to dopiero początek atrakcji w Gorzowie Wielkopolskim…

Nadszedł czas popłynąć Odrą i poznać z jej perspektywy miasta, przez które przepływa. Pierwszym dużym miastem napotkanym na jej drodze w Polsce jest Opole – stolica polskiej piosenki.

8. Opole – stolica polskiej piosenki na wyspach   

Opole słynie ze swego malowniczego położenia na brzegach Odry. Piękne zabytki i intensywne życie kulturalne dodają blasku temu uroczemu miastu. Opole jest też znane jako miejsce, gdzie od 1963 roku odbywa się Krajowy Festiwal Polskiej Piosenki. W Opolu można odpocząć od zgiełku miasta i wsłuchać się w naturę. Zielonymi płucami miasta są wyspy Bolko i Pasieka położone na rzece Odrze. To miejsce aktywnego wypoczynku i relaksu. Nawet cały dzień można przeznaczyć na wycieczkę rowerem po opolskich wyspach. Po przejechaniu Kanału Młynówka dociera się do kilku atrakcji miasta zgrupowanych na wyspach Pasieka i Bolko. Na Pasiece stoi Wieża Piastowska, od wieków symbol miasta. Wzniesiona w części wyspy zwanej Ostrówkiem, na miejscu wczesnośredniowiecznej osady, jest jedynym wspomnieniem po zamku książęcym.

Stare Miasto z wyspą Pasieką łączy Most Zamkowy. Od niego do Mostu Katedralnego rozciąga się Opolska Wenecja. To fragment Młynówki, starego koryta Odry, o nazwie przypominającej czasy, gdy nad wodą pracowały młyny. Skojarzenie z włoskim miastem na tysiącu wysp jest szczególnie silne wieczorem, gdy podświetlone domy odbijają się w kanale.

Z Opola Odra ma już niedaleko do Wrocławia – miasta rzek, wysp i mostów. 

9. Wrocław – Wenecja Północy z krasnalami

Miasto nie bez kozery wymieniane jest jako jedno z najpiękniejszych w Polsce. Można godzinami szukać Krasnali – ich rzeźby znajdują się w każdym zakątku. Charakterystyczne dla miasta są wyspy na Odrze połączone mostami, których jest ponad 100. Wrocław od ponad tysiąca lat przegląda się w wodach Odry. Noszący ślady panowania czeskiego, niemieckiego i polskiego, współcześnie jest ośrodkiem prawdziwie europejskim. To miasto, które musicie absolutnie zobaczyć!

Po Odrze, niemal jak w Wenecji, suną statki. Ponad sto mostów i kładek spina brzegi dolnośląskiej stolicy – ich liczbą Wrocław ustępuje w Europie tylko wspomnianej Wenecji, Amsterdamowi, Petersburgowi i Hamburgowi. Most Tumski oplatają dziesiątki kłódek wiecznej miłości – zupełnie jak na Ponte Milvio w Rzymie. 45 metrów nad ziemią wisi najwyższy we Wrocławiu, Mostek Czarownic, spinający wieże gotyckiej katedry św. Marii Magdaleny. Most Grunwaldzki to wrocławski cesarz – od ponad stu lat jest wizytówką miasta. Jego pionierska konstrukcja robi wrażenie zarówno w dzień, jak i w nocy, kiedy jego urok podkreśla efektowna iluminacja.

Poznajcie Wrocław od strony rzeki, pływając statkiem, kajakiem, rowerem wodnym, motorówką czy katamaranem. Odrę można pokonać także górą, czyli kolejką linową Polinka, a po mieście wybrać się na wycieczkę rowerem miejskim czy meleksem.

Na koniec dopływamy Odrą do naszego ostatniego dużego miasta, którego przecina rzeka, do Szczecina z paradą żaglowców i filharmonią jak origami.  

10. Szczecin – zielony Paryż Północy 

Miasto jest oddalone od wybrzeża Bałtyku o 100 km, mimo to jest jedną z dwóch najważniejszych dla Polski bram morskich. Szczecin słynie z tradycji marynistycznych. Niejednokrotnie już miasto było gospodarzem finału The Tall Ships Races, międzynarodowych regat z udziałem najpiękniejszych żaglowców świata. Za każdym razem ich powitanie odbywało się przy Wałach Chrobrego – półkilometrowym zespole tarasów widokowych, położonych nad Odrą. Uchodzą one za jedno z najpiękniejszych miejsc w Europie a przede wszystkim za wizytówkę Szczecina. Niezaprzeczalnymi atrakcjami miasta są również renesansowy zamek Książąt Pomorskich oraz śnieżnobiały, futurystyczny gmach Filharmonii Szczecińskiej, przypominający origami.

Jak już wspomniano gród Gryfa przecina Odra. Jej majestatyczne piękno najlepiej podziwiać z tarasów Wałów Chrobrego, ale też zaokrętować się przy nich na rejs, chociażby do wraku 90-metrowego żelbetonowego, niemieckiego tankowca „Ulrich Finsterwalder”, zatopionego w czasie ostatniej wojny na jeziorze Dąbie. To czwarty co do wielkości zbiornik śródlądowy w Polsce. Oferuje plażę i kąpielisko, podobnie jeziora Głębokie, Dziewoklicz i Miedwie, które też znajdują się w obrębie miasta.

Na romantyków czeka Szczecińska Wenecja. Można do niej dopłynąć korzystając z oferty Miejskich Wycieczek Kajakowych, ale też dotrzeć piechotą od strony ul. Kolumba 88/89 – mosteczkiem na wyspę Jaskółczą. Odbijające się w Odrze ceglaste fasady kamienic i zabudowania XIX w. dawnej wytwórni alkoholi i drożdży przywołują skojarzenia z włoskim miastem na wyspach. Nowym życiem tętni rzeczna wyspa Łasztownia, której nazwa oznacza miejsce, gdzie w miastach portowych wyładowuje się i załadowuje towary na statki lub zrzuca balast. Symbolem tamtych czasów są zabytkowe dźwigi na nabrzeżu Starówka – nocą podświetlone przypominają prehistoryczne stwory, stąd ich nieoficjalna nazwa „dźwigozaury”. 

Pieszych, biegaczy, rowerzystów, ale i wędkarzy przyciągają nowe bulwary z klimatycznymi kafejkami po bokach i stateczkami cumującymi przy wybrzeżu.

Oczywiście warto też zwiedzić inne miasta w Polsce, przez które przepływa wiele polskich rzek. To często nad nimi można spędzić letni czas w wyjątkowy sposób. 

Polskie miasta są pełne magii i niepowtarzalnej atmosfery, oferując dla każdego dopasowane do niego atrakcje. Wszystko tu jest „na wyciągnięcie ręki”! Dobrze i wygodnie się wyśpisz, smacznie i różnorodnie zjesz, zrobisz zakupy, skorzystasz z kultury, rozrywki i rekreacji. Zwiedzisz muzea, odpoczniesz w parkach, poznasz ludzi i ich zwyczaje. Jednocześnie posiadając najbardziej rozbudowaną infrastrukturę turystyczną z dużym wyborem zróżnicowanych obiektów noclegowych, nasze miasta stanowią doskonałą bazę do zwiedzania całych regionów.