Park Narodowy Doliny Dolnej Odry – nowy skarb polskiej przyrody
Po ponad 20 latach przerwy na mapie naszego kraju może pojawić się nowy, 24. park narodowy.
Wśród malowniczych rozlewisk, torfowisk i podmokłych łąk Doliny Dolnej Odry trwają zaawansowane prace nad utworzeniem Parku Narodowego Doliny Dolnej Odry. Jego powstanie ma na celu ochronę unikatowej przyrody Międzyodrza oraz stworzenie nowych możliwości dla turystyki i edukacji przyrodniczej.
Międzyodrze to niezwykle cenny przyrodniczo teren położony na zachodzie Polski, w dolnym biegu Odry. Jego niemal dziki krajobraz, pełen torfowisk, podmokłych łąk, kanałów, rozlewisk i starorzeczy, stanowi siedlisko dla setek gatunków zwierząt i roślin. Po niemieckiej stronie granicy od lat funkcjonuje już siostrzany park narodowy – Nationalpark Unteres Odertal. Teraz Polska ma szansę dołączyć do działań na rzecz ochrony tego obszaru.
Nowy park narodowy obejmie obszar ok. 6 000 hektarów, znajdujący się na terenie czterech gmin: Szczecina, Gryfina, Kołbaskowa i Widuchowej. To historyczna decyzja, popierana przez naukowców, ekologów oraz mieszkańców, którzy od lat zabiegali o ochronę tego niezwykłego terenu.
Królestwo ptaków i dzikiej przyrody
Międzyodrze to prawdziwy raj dla miłośników ptaków. Badania naukowe wykazały, że występuje tu aż 237 gatunków, co stanowi 50 procent wszystkich gatunków ptaków żyjących w Polsce! Wśród nich znajdują się rzadkie i cenne gatunki, jak:
- zimorodek – błyskawiczny rybak, którego urok zachwyca każdego obserwatora,
- rybitwa czarna – ptak wodny, który upodobał sobie podmokłe łąki i rozlewiska,
- żuraw – majestatyczny symbol dzikiej przyrody, którego charakterystyczne klangory niosą się echem nad bagnami,
- bielik – największy ptak drapieżny Europy, dumny „król polskich rzek”.
Ale Międzyodrze to nie tylko ptaki. W rozlewiskach i kanałach można spotkać bobra, tajemniczego rzęsorka rzeczka, a także liczne rzadkie gatunki płazów i ryb.
Przyszły Park Narodowy Doliny Dolnej Odry to także bogactwo roślinności, w tym rzadkich i chronionych gatunków wodnych i bagiennych. Występują tu m.in.:
- kotewka orzech wodny – roślina reliktowa, której owoce niegdyś spożywano jako przekąskę,
- salwinia pływająca – tajemnicza paproć wodna, tworząca zielone dywany na tafli wody,
- dzięgiel litwor nadbrzeżny – roślina o leczniczych właściwościach, popularna w dawnym ziołolecznictwie.
Dodatkowo, teren parku to także dzikie starorzecza, bagienne łąki oraz malownicze łęgi wierzbowe, olszowe i topolowe – krajobraz jak z pradawnej puszczy!
Turystyka i edukacja przyrodnicza
Nowy park narodowy będzie nie tylko chronił unikatową przyrodę, ale także stworzy możliwości do jej poznawania i podziwiania. Międzyodrze to teren o ogromnym potencjale turystycznym. Powstaną ścieżki edukacyjne, punkty widokowe, a także trasy dla kajakarzy, którzy będą mogli eksplorować labirynt kanałów i rozlewisk.
Dla miłośników historii istotnym elementem krajobrazu są także zabytkowe budowle hydrotechniczne, które przypominają o dawnych próbach regulacji tych terenów. To sprawia, że przyszły park narodowy będzie nie tylko ostoją przyrody, ale także miejscem fascynujących opowieści o relacjach człowieka z rzeką.
Kiedy powstanie park?
Choć decyzja o utworzeniu parku jeszcze nie zapadła, proces przygotowań jest na zaawansowanym etapie. Ministerstwo Klimatu i Środowiska prowadzi intensywne konsultacje z samorządami i mieszkańcami. Kluczowe jest, aby nowy park narodowy był nie tylko obszarem ochrony przyrody, ale również korzyścią dla lokalnych społeczności – poprzez rozwój turystyki, ekoturystyki oraz edukacji przyrodniczej.