Gdynia

Powstała sto lat temu jako zaplecze dla budowanego wówczas nowoczesnego portu wolnej Polski. Współczesna Gdynia, tworząca wraz z sąsiednim Gdańskiem i Sopotem wspólny organizm, Trójmiasto, ma wiele świetnych, bo niebanalnych propozycji turystycznych.

Podstawowe informacje
Powierzchnia lądowa:
131,6 km²
Powierzchnia z wodami morskimi
391,5 km²
Liczba ludności:
241 189 (2023)

Gdynia – miasto z morza

Powstała sto lat temu jako zaplecze dla budowanego wówczas nowoczesnego portu wolnej Polski. Dziś zaprasza na pokłady statków muzeów: niszczyciela ORP Błyskawica i Daru Pomorza oraz na szlaki: Gdyński Szlak Modernizmu, Szlak Kulinarny Centrum Gdyni oraz Szlak Legendy Morskiej.

Po pierwszej wojnie światowej Polska, wraz z odzyskaniem niepodległości po 124 latach zaborów, otrzymała wąski dostęp do Bałtyku. Na spokojnych wodach Bożej Zatoczki w Zatoce Gdańskiej, gdzie od wieków gospodarzyli Kaszubi – strażnicy morza, rząd II Rzeczpospolitej zrealizował rękoma specjalistów wielu dziedzin swoją wizję-marzenie. Tak z wcześniejszej wioski rybackiej powstało miasto wraz z portem wojennym, handlowym oraz rybackim i pasażerskim na miarę XX w.

Współczesna Gdynia, tworząca wraz z sąsiednim Gdańskiem i Sopotem wspólny organizm, Trójmiasto, ma wiele świetnych, bo niebanalnych propozycji turystycznych.

Nie można przeoczyć

Tylko w Gdyni można przejść przez wnętrze kotła parowego ORP Błyskawica, najstarszego zachowanego niszczyciela na świecie, który brał udział w walkach podczas całej II wojny światowej. Cumuje przy Nabrzeżu Pomorskim, a obok niego inna atrakcja, statek – muzeum Dar Pomorza. W ciągu 51 lat służby dla Polskiej Marynarki Handlowej, jednostka odbyła 102 rejsy szkolne, przebywając pół miliona mil morskich. Na jej pokładzie przeszkolono blisko 13 400 słuchaczy Szkoły Morskiej. W 1982 r. formalnie wycofano Dar Pomorza ze służby i podniesiono banderę na jego następcy, Darze Młodzieży, zaprojektowanym i zbudowanym w Gdańsku. W 2018 r. statek ten opłynął świat, aby uczcić 100-lecie odzyskania przez Polskę niepodległości.

ORP Błyskawica i Dar Pomorza to absolutne must see wytyczonego Szlaku Legendy Morskiej Gdyni. Tradycje polskiej floty prezentują na tej trasie Muzeum Marynarki Wojennej i Ekspozycja Plenerowa Uzbrojenia Morskiego z eksponatami liczącymi nawet 300 lat. Szlak przybliża legendarne postacie, w tym Eugeniusza Kwiatkowskiego, wicepremiera oraz ministra skarbu przemysłu i handlu, a zarazem wizjonera, dzięki któremu powstał zarówno gdyński port, jak i Centralny Okręg Przemysłowy, a także żeglarzy: Mariusza Zaruskiego i Leonida Teligę, pierwszego Polaka, który samotnie opłynął świat.

Muzeum Emigracji stanowi unikatowe miejsce na mapie kraju, ponieważ przekazuje historię emigracji z ziem polskich. Znajduje się w przedwojennym, modernistycznym budynku Dworca Morskiego, również uwzględnionym na Szlaku Legendy Morskiej Gdyni. Obiekt „zagrał” w kilku filmach: „Żona dla Australijczyka”, „Kochaj albo rzuć” oraz w jednym z odcinków serialu „Kryminalni” jako Komenda Policji.

Warto też zajrzeć do Muzeum Miasta Gdyni. To nie tylko muzeum dokumentujące dzieje Gdyni, ale także ośrodek promocji polskiego i europejskiego dizajnu.

Tajemnice podwodnego świata odkrywa Akwarium Gdyńskie – można tu zobaczyć między innymi zwierzęta zamieszkujące odległe rejony świata takie jak Afryka czy Ameryka Północna, ale również te z wód Atlantyku czy lokalnego Bałtyku. Do największych i najnowszych atrakcji Akwarium Gdyńskiego należy ekspozycja „Morza Zimne”, która znajduje się poniżej poziomu morza.

Gdzie się bawić?

Gdyńską marinę, największy port jachtowy w kraju, zapełnia 250 jednostek. Co roku właśnie tutaj odbywają się mistrzostwa świata w klasie 29er. Dodatkowe 150 miejsc cumowniczych czeka na miłośników żeglowania w Marina Yacht Park. Warto zawinąć do Gdyni pod koniec czerwca na doroczne, efektowne Święto Morza z rejsami po Zatoce Gdańskiej, nocną paradą jachtów, zwiedzaniem okrętów, pokazami jednostek bojowych, mnóstwem koncertów i innych wydarzeń.

Lipcowy Open’er Festiwal jest okazją do usłyszenia światowych gwiazd muzyki na żywo. Poza tym warte uwagi są: Ogólnopolskie Spotkania Podróżników Żeglarzy i Alpinistów Kolosy w marcu, Globaltica Festiwal Kultur Świata i Ladies’ Jazz Festiwal w lipcu, Weekend Architektury w sierpniu oraz Festiwal Polskich Filmów Fabularnych we wrześniu.

Moderny czar

Gdyński Szlak Modernizmu to prawdziwa gratka nie tylko dla pasjonatów architektury. Zwłaszcza że oprócz Gdyni bodaj tylko w Tel-Awiwie czy Brasilii możemy zobaczyć całe śródmieście wraz z domami mieszkalnymi i budynkami użyteczności publicznej, zbudowane w tym jednym, nowatorskim stylu. Powstające „miasto z morza” miało stać się oknem na świat, być słoneczne, awangardowe. Prawdziwy popis dali w nim najlepsi urbaniści i architekci II RP. Sporo z obiektów szlaku przypomina bryłą statki. Tak jak Biurowiec ZUS przy ul. 10 Lutego 24 – dziś siedziba Urzędu Miasta czy Dom Żeglarza Polskiego w al. Jana Pawła II 3 albo luksusowa kamienica Bankowca na rogu ulic 3 Maja i 10 Lutego (jej pierwszą klatkę zdobi przedwojenne oświetlenie nazywane „kosmicznym okiem”).

Modernistyczne Śródmieście Gdyni jest dumą miasta, najmłodszym i największym zabytkiem na liście Pomników Historii i polskim kandydatem do wpisania na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Al Capone, smaki i złoto Bałtyku

Co jeszcze można zwiedzić w Gdyni? Ford T – pierwszy taśmowo produkowany samochód osobowy, Buick Deluxe, którego opancerzoną wersją jeździł sam Al Capone czy Harley Davidson 42 WLA – najbardziej znany motocykl wojskowy w historii zobaczyć można w Gdyńskim Muzeum Motoryzacji. Gromadzi ono imponującą kolekcję samochodów i motocykli XX w., zaprezentowaną w klimatycznej scenerii, stylizowanej na gdyńską uliczkę sprzed 100 lat.

Centrum Nauki Experyment w Gdyni (3500 m kw.) oferuje pięć interaktywnych wystaw: Akcja Człowiek, Hydroświat, Drzewo życia, Niewidoczne siły, Kierunek Zdrowie, umożliwiając zgłębianie wiedzy w atrakcyjny i angażujący sposób. Organizuje pokazy, warsztaty i wydarzenia dla różnych grup wiekowych, popularyzuje i komunikuje naukę, pogłębia edukację, pomaga rozwijać zainteresowania i inspiruje do nauki przez całe życie.

Leśny Ogród Botaniczny „Marszewo” prowadzi zajęcia z zakresu edukacji dla zrównoważonego rozwoju, zgodnie z wymogami szkolnej podstawy programowej. Szczególnie polecany jest spacer Szlakiem Alicji i Korzeni.

Gdynia jako pierwsze miasto w Polsce zainicjowała Szlak Kulinarny, który tworzy blisko 80 najlepszych restauracji i lokali gastronomicznych Śródmieścia. Dwie z nich: Oberża 86 oraz Butchery & Wine otrzymały rekomendacje najważniejszego przewodnika kulinarnego na świecie i mogą pochwalić się czerwoną tabliczką z napisem Michelin.

Warto też zajrzeć do największego w Polsce zakładu bursztyniarskiego Manufaktura Bursztynu (zwiedzanie wyłącznie dla grup). Podczas programu zwiedzania Amber Emotions odwiedzający posłuchają historii i ciekawostek o złocie Bałtyku, nauczą się odróżniać bursztyn od falsyfikatów, poznają jego właściwości.

ANKIETA