Karkonoski Park Narodowy
Park obejmuje najwyższą część gór Sudetów – Karkonosze od zachodnich zboczy Mumlawskiego Wierchu na zachodzie po Przełęcz Okraj na wschodzie.
Najwyższy szczyt Śnieżka wznosi się na wysokość 1603 m n.p.m.
Karkonoski Park Narodowy został utworzony w 1959 roku, jego powierzchnia liczy ponad 5,5 tys. hektarów, tereny położone powyżej górnej granicy lasu, czyli piętro subalpejskie i alpejskie o powierzchni ponad 1,7 hektarów, objęto ochroną ścisłą. Park otacza otulina o powierzchni ponad 11 tys. hektarów.
W roku 1992 Karkonoski Park Narodowy wspólnie z czeskim Krkonošskym národním parkiem został uznany przez UNESCO za Bilateralny Rezerwat Biosfery. Oba parki narodowe uzyskały w roku 2004 certyfikat Parku Transgranicznego nadawany przez Europejską Federację Parków Narodowych i Parków Natury.
Celem powstania Karkonoskiego Parku Narodowego było zapewnienie ochrony ekosystemów Karkonoszy i zachowanie ich w niezmienionym stanie, z jednoczesnym udostępnianiem turystom. Tereny parku są stosunkowo łatwo dostępne wyznaczonymi szlakami. Wytyczono 33 szlaki piesze o łącznej długości ponad 100 km. Na szlakach pieszych wyznaczone są trasy, po których mogą poruszać się rowerzyści. Turystyka rowerowa dopuszczona jest na oznakowanych odcinkach tras szlakiem czerwonym do Schroniska nad Łomniczką; drogą Urszuli do Betonowego Mostu; szlakiem niebieskim na Przełęcz Karkonoską i do schroniska Odrodzenie; w rejonie Jagniątkowa, droga sudecką – od potoku Sopot do potoku Brocz. Utworzono 9 ścieżek edukacyjnych, jest też trasa dla turystyki konnej. Na ograniczonym obszarze tereny przystosowane zostały do uprawiania narciarstwa zjazdowego. Działają 3 wyciągi krzesełkowe, 10 wyciągów orczykowych, 8 nartostrad.
W Karkonoszach ukształtował się typowy dla gór piętrowy układ roślinności. Pogórze sięga do 500 m n.p.m, dolny regiel 1000 m n.p.m. Przyrodniczo wartościowe są górnoreglowe bory świerkowe, nad nimi rozpościera się piętro subalpejskie wznoszące się do wysokości około 1450 m n.p.m. Najbardziej rozpowszechnionym na tym piętrze zbiorowiskiem są zarośla kosodrzewiny, utworzyły się tu również torfowiska. W roku 2004 torfowiska subalpejskie zostały wpisane na listę obszarów wodno-błotnych chronionych „Konwencją o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego”, podpisaną w Ramsarze w 1971 roku i ratyfikowaną dotychczas przez 168 państw. Piętro muraw alpejskich jest ograniczone do najwyższych wzniesień: Śnieżka, Wielki Szyszak.
Obszar w granicach parku wyróżnia się urozmaiconą rzeźbą, którą tworzą gołoborza, rumowiska skalne i przede wszystkim grupy skał o fantazyjnych kształtach z najbardziej znanymi Pielgrzymami, Słonecznikiem, Trzema Świnkami i Końskimi Łbami, a także cyrki polodowcowe i jeziora górskie – Śnieżne Kotły, Mały i Wielki Staw.
Jak na obszar górski, liczny jest świat przyrody. Ogółem flora naczyniowa polskich Karkonoszy liczy około 450. gatunków, porostów około 400. Liczne gatunki roślin karkonoskich to botaniczne rzadkości. Fauna Karkonoszy obejmuje około 40. gatunków ssaków, około 100. gatunków gniazdujących ptaków, nieliczne gatunki gadów i ryb. Ciekawostką jest muflon, przywieziony dawno temu z Korsyki.
Turyści zainteresowani poznaniem teorii na temat przyrody Karkonoszy powinni odwiedzić Karkonoskie Centrum Edukacji Ekologicznej w Szklarskiej Porębie przy ulicy Okrzei. W nowoczesny sposób wiedzę przekazuje ekspozycja o nazwie „Wirtualne Karkonosze”, którą tworzą wielkoformatowe panoramy i dotykowa makieta Karkonoszy. W interaktywny sposób przedstawiają one między innymi kotły polodowcowe, torfowiska, faunę i florę, lasy, zjawiska przyrodnicze oraz wielostronny wpływ człowieka na góry. W sali projekcyjnej można obejrzeć filmy przyrodnicze, wysłuchać prelekcji, a w sali warsztatowej podziwiać przyrodę Karkonoszy przez binokulary pozwalające na widzenie przestrzenne. Budynek dostosowany jest dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich.
Szczególnie inetersujący dla turysty jest Wąwóz Kamieńczyka, do którego spada najwyższy w polskich Karkonoszach wodospad. Wąwóz ma około stu metrów długości, szerokość na niektórych odcinkach nie przekracza czterech metrów a skalne ściany wznoszą się na ponad 25 metrów.