Łódź

Łódź – „pociąg” do Hollywood

Z ilu stopni skakał Polański? Czy diabeł ubiera się tylko u Prady? Skąd wzięły się tutaj fabryki? Gdzie są najciekawsze murale? – w mieście leżącym w samym sercu Polski turysta znajdzie odpowiedzi nie tylko na te pytania.

Wszystkie polskie drogi zdają się prowadzić właśnie do Łodzi – leży wszak przy skrzyżowaniu dwóch głównych autostrad, A1 i A2. Pełna kontrastów, tonąca w zieleni, zadziwiająca awangardowymi instalacjami – przeżywa teraz właśnie drugą młodość. Choć prawa miejskie nadał osadzie Jagiełło w 1423 roku, to gwałtowny rozwój miasta nastąpił dopiero 200 lat temu. W efekcie wielkonakładowych inwestycji i ciężkiej pracy Żydów, Niemców, Rosjan i Polaków, Łódź stała głównym ośrodkiem włókiennictwa w Europie, co pokazał Andrzej Wajda w kultowej „Ziemi Obiecanej”. Obok hal produkcyjnych wyrosły eleganckie pałace fabrykantów. Dziś zachowało się kilkadziesiąt z nich, w tym Pałac Izraela Poznańskiego przy jego dawnych zakładach włókienniczych – obecnej Manufakturze.

Manufaktura jest ulubionym miejscem łodzian i przyjezdnych. Wielopiętrowa galeria handlowa i sieć sklepów oraz kawiarń, pubów i restauracji wkomponowana została w zrewitalizowaną, poprzemysłową przestrzeń fabryczną. Na terenie obiektu znajdują się teatr i kino, Muzeum Sztuki ms2 oraz Muzeum Fabryki, odtwarzające historię tego miejsca. Listę atrakcji dopełniają: ścianka wspinaczkowa, kręgielnia, sezonowa plaża z leżakami oraz kolejka tyrolska, z której jak z lotu ptaka widać całą Manufakturę. Podobnie jak z przeszklonego basenu w loftowym hotelu Vienna House by Wyndham Andel’s Łódź. Umiejscowiony jest nietypowo, bo aż 25 m nad ziemią w miejscu zabytkowego, żeliwnego zbiornika przeciwpożarowego w dawnej przędzalni Poznańskiego.

Równie popularna jest Piotrkowska – deptak, najsłynniejsza ulica z restauracjami, klubami, pubami i pomnikami słynnych polskich artystów – najefektowniejszy przedstawia Artura Rubinsteina grającego na fortepianie. Piotrkowska tętni życiem dzień i noc przez cały rok, proponując kilkadziesiąt wydarzeń: w tym Light Move Festiwal, Songwriter Festiwal Piotrkowska Kameralnie, Stand-Up, czy Baśniowa Piotrkowska dla najmłodszych. Na Piotrkowskiej wytyczono Aleję Gwiazd Łódzkiej Drogi Sławy. Nie sposób pominąć alternatywnej (offowej, undergroundowej, hipsterskiej) oferty Łodzi z OFF Piotrkowską czy Piotrkowską 217 na czele. Wszak często Łódź nazywana jest mekką łódzkich hipsterów! Trzeba zobaczyć także Pomnik Łodzian Przełomu Tysiącleci, Pomnik Łodzian Nowego Millenium, Pomnik Łódzkiej Tożsamości oraz Wielki Pomnik Łodzian na placu Wolności.

X Muza

Absolwentami łódzkiej „filmówki”, do dziś renomowanej placówki edukacyjnej X Muzy byli Roman Polański, Andrzej Wajda i Krzysztof Kieślowski. To w niej, na słynnych schodach, gdzie siadywali przyszli artyści, figurują plakietki z ich nazwiskami.

Miejskie zaułki wykorzystano już ponad 200 razy nie tylko przy realizacji rodzimych produkcji. W Łodzi odbywa się prestiżowy Festiwal Szkół Teatralnych.

W nagrodzonym dwukrotnie Oskarem studiu Se-ma-for, specjalizującym się w animacjach dla dzieci, jak słynny „Piotruś i wilk”, zrealizowane zostały „Katedra” i „Historia Polski” Tomka Bagińskiego, promująca Polskę na wystawach EXPO. Będąc w Łodzi z dziećmi, można zdecydować się na zwiedzanie szlakiem Łodzi bajkowej. W przestrzeni miasta odnajdziemy wówczas dziesięć małych pomników przedstawiających bajkowych bohaterów, którzy przypominają o dorobku łódzkiej animacji. Do tradycji filmowej Łodzi nawiązuje muzeum Kinematografii, mieszczące się w dawnym Pałacu Karola Scheiblera. Nie można nie wspomnieć również o Narodowym Centrum Kultury Filmowej w EC1. Istnieją specjalnie wytyczone Szlaki filmowe Łodzi Miasta Filmu UNESCO: Łódź Oscarowa, Śladem Oscarowych Twórców oraz Z serialem przez Łódź.

Stacja Radegast

Złamana kolumna z napisem głoszącym po polsku, angielsku i hebrajsku „Nie zabijaj” kończy Tunel Pamięci wypełniony zdjęciami ofiar holokaustu, przedmiotami osobistymi, dokumentami. To najbardziej wstrząsający fragment Stacji Radegast – łódzkiego Umschlagplatz, przez które przeszło w drodze na śmierć 145 tys. osób, głównie Żydów. W drewnianym budynku stacyjnym z rzędem macew w tle mieści się makieta Litzmannstadt Getto, łódzkiego getta. Z ponad 200 tys. zamkniętych w nim Żydów ocalało niewielu. Upamiętnia ich Park Ocalałych z Pomnikiem Polaków Ratujących Żydów i przeszło 600 „drzewek pamięci”, posadzonych przez tych, którzy przeżyli. Miejscami pamięci są też Cmentarz Żydowski (największy w Polsce), Pomnik Martyrologii Dzieci i Kuźnia Romów w miejscu, gdzie Niemcy stworzyli obóz dla Romów i Sinti.

Gwiazdy na niebie

Najnowocześniejsze w Polsce planetarium oraz Centrum Nauki i Techniki znajdują się pod dachem EC1. Kompleks zajmuje odrestaurowane budynki dawnej elektrowni, a potem elektrociepłowni. W 2023 roku uruchomiono tam jedyne w Europie centrum łączące komiks i gry wideo – Centrum Komiksu i Narracji Interaktywnej EC1 oraz Narodowe Centrum Kultury Filmowej EC1, prezentujące ponad 120 lat historii polskiej kinematografii.

Trójwymiarowy mural

Ponad 270 murali rzeźb i instalacji artystycznych z prętów, części samochodowych, fragmentów luster a nawet mchu zawiera mapa łódzkiego street artu przygotowana przez Łódzką Organizację Turystyczną. Dzięki niej można podziwiać wielkoformatowe dzieła sztuki zdobiące budynki. Ich twórcami są znani artyści street-artowi z Polski (Proembrion, M-City, Etam), jak również z zagranicy (Osgemeos, Eduardo Kobra, Inti, Aryz, Remed). Murale powstają od lat m.in. w czasie Festiwalu Galerii Urban Forms a wcześniej Międzynarodowego Festiwalu Graffiti. Furorę robi pierwszy w Polsce i jeden z trzech na świecie trójwymiarowy mural autorstwa Włocha Awera na ścianie kamienicy przy ul. Pomorskiej 93.

W co się bawić?

Zwolennikom glampingu niezapomnianych wrażeń dostarczy nocleg w bańce, czyli przezroczystym namiocie w kształcie żarówki w Parku Krajobrazowych Wzniesień Łódzkich. Amatorzy zwiedzania retro wybiorą przejazd zabytkową Tramwajową Linią Turystyczną. Dreszczu emocji dostarczy zjazd całorocznym torem saneczkowym z Rudzkiej Góry.