Park i zamek Mużakowski
Park Mużakowski jako obiekt transgraniczny polsko-niemiecki został wpisany listę UNESCO w 2004 roku. Jest to największy park stylu angielskiego w Polsce i w Niemczech. Tereny parku rozciągają się po obu stronach Nysy Łużyckiej. Fundatorem parku był książę Herman von Puckler-Muskau, który po latach podróżowania po Europie, był tak zachwycony parkami krajobrazowymi Anglii, że w latach 1815-1844 założył własny ogród nad Nysą Łużycką. Park ten zaprojektowany został jako obraz malowany za pomocą roślin i wykorzystywał miejscową roślinność do podkreślenia walorów sielskości krajobrazu. Ozdobą Parku jest piękny Zamek Mużakowski.
Park Mużakowski jest jednym z najbardziej rozległych europejskich zabytkowych parków krajobrazowych liczący około 700. hektarów powierzchni. Rozciąga się na naturalnie urozmaiconych terenach po obu stronach granicznej rzeki Nysa Łużycka, która rozcina przełomem potężną morenę czołową, nazwaną Łukiem Mużakowa. Większa część tego zabytkowego zespołu parkowego, znajduje się po stronie polskiej, w granicach gminy Łęknica. W obrębie historycznego parku zlokalizowane jest dawne graniczne przejście drogowe z Niemcami Łęknica – Bad Muskau.
Polska część parku uznana została w 2004 roku za Pomnik historii. W tym samym roku Park Mużakowski wpisany został na Listę światowego dziedzictwa UNESCO, jako jedno z najwybitniejszych dzieł europejskiej architektury ogrodowej dziewiętnastego stulecia. Polską częścią parku zarządza Narodowy Instytut Dziedzictwa w Warszawie. Fundacja Fürst–Pückler–Park Bad Muskau odpowiada za część po niemieckiej stronie granicy.
Park uznawany dziś za wspaniały przykład sztuki ogrodowej, założył w pierwszej połowie XIX wieku książe Herman Puckler-Muskau, wybitny znawca i twórca niemieckich ogrodów krajobrazowych. Zainspirowany ogrodami angielskimi, przekształcił z wielkim rozmachem swoją rezydencję w zespół o niezwykle wyrazistej kompozycji. W zamyśle twórcy miało to być miejsce, w którym łączy się natura, kultura i technika. Park wkomponowany został w rozszerzający się w tym miejscu, naturalny teren doliny Nysy Łużyckiej o urozmaiconych zboczach i wysokich tarasach osiągających do 60. metrów wysokości. Na krawędziach tarasów po obu jej stronach wniesiono budowle i urządzono miejsca widokowe. Szczególnie udane są obiekty rezydencjalne. Otoczone ogrodami, zdobne detalami architektonicznymi i roślinnymi, w dużej części zaprojektowane przez znanego niemieckiego architekta, urbanistę, projektanta i malarza Karola Fryderyka Schinkela.
Zamek Mużakowski
Najważniejszą budowlą jest Nowy Zamek. Do miejsc polecanych przez przewodników uwadze zwiedzających, należą między innymi Wiadukt, Most Książęcy, Most nad Wąwozem, Most Królewski z ażurową balustradą. Do końca drugiej wojny światowej dobra należały do rodziny von Arnim. W realiach powojennych park podzielony został granicą państwową. Po niemieckiej stronie znajduje się centralna jego część z pałacem, głównymi budynkami i ogrodami. Natomiast po polskiej park o powierzchni około 500. hektarów. Obie strony łączą mosty. Most Podwójny oraz Most Angielski.
Od lat 80. ubiegłego stulecia oba państwa objęły park wspólnym programem rewaloryzacji. Park Mużakowski odwiedza rocznie ponad 300 tysięcy turystów z wielu krajów. Można go zwiedzać pieszo, rowerem lub konno czy bryczkami. Park udostępniony jest dla turystów bezpłatnie przez całą dobę, odpłatne są usługi przewodników. Najbardziej polecane turystom są spacery tematyczne prowadzone przez specjalistów z zakresu ochrony przyrody i krajobrazu, botaników i leśników. Spacer pozwala zwiedzającym w najlepszy sposób poznać przyrodę parku, budowę geologiczną terenu oraz bytujące w tym rejonie zwierzęta.
Wybierając się na wyprawę indywidualnie, nie powinno się zapominać o mapie i przewodniku turystycznym. Można się w nie zaopatrzyć w punkcie informacji turystycznej po polskiej stronie. Wzdłuż wyznaczonych tras jest wiele punktów widokowych, na przykład z Wzgórza Hilki roztacza się panorama na rzekę i Łąkę Zamkową z Nowym i Starym Zamkiem. Niezwykle romantyczna ścieżka Sary wijąca się w głębokim wąwozie prowadzi do uważanego za najładniejszy, Mostu Arkadowego. Dalej usytuowany jest Wiadukt, który stanowił wejście do parku od strony wschodniej.
Dowiedz się więcej na stronie Parku Mużakowskiego
Czytaj także: Zamki i pałace dla każdego