Kalwaria Zebrzydowska: manierystyczny zespół architektoniczny i krajobrazowy oraz park pielgrzymkowy
Komitet UNESCO docenił także polskie obiekty sakralne, a wśród nich Kalwarię Zebrzydowską, będącą manierystycznym zespołem architektonicznym i krajobrazowym oraz parkiem pielgrzymkowym z XVII w. Zespół został wpisany na listę UNESCO w 1999 r.
Kalwaria Zebrzydowska – sanktuarium w Polsce
Kalwaria Zebrzydowska jest znanym miejscem pielgrzymek do położonego na Szlaku Papieskim, sanktuarium Ojców Bernardynów. Znajdziemy tu kościółki, kapliczki i figury. Najcenniejszym zabytkiem sakralnym w Kalwarii jest wizerunek Matki Bożej Kalwaryjskiej w Kaplicy Zebrzydowskich. Tutaj też są odbywają imponujące inscenizacje Golgoty w okresie Wielkiego Tygodnia oraz niezwykle barwne misteria pasyjne w sierpniowy odpust Zaśnięcia i Wniebowzięcia NMP.
Ufundowana w roku 1600 na pograniczu Beskidu Makowskiego i Pogórza Wielickiego przez Mikołaja Zebrzydowskiego Kalwaria stanowi wyjątkowy zabytek kultury. Naturalny układ terenu wykorzystano tu jako scenerię dla symbolicznego przedstawienia poszczególnych stacji Męki Chrystusa. W wyniku tego powstał przepiękny krajobraz kulturowy nacechowany wartościami duchowymi, w którym elementy przyrodnicze i dzieła artystyczne łączą się w harmonijną całość. Kalwaria Zebrzydowska łączy w sobie wdzięk natury i przepych architektury baroku.
Zespół kaplic i kościołów odwzorowuje topografię Jerozolimy przekazaną na kartach Ewangelii. Obecnie w skład tego sanktuarium wchodzi bazylika Matki Boskiej Anielskiej, klasztor bernardynów oraz zespół 42 kapliczek i kościółków kalwaryjskich położonych między górami Żar i Lanckorona.
Kalwaria Zebrzydowska to obok Jasnej Góry najważniejszy cel pielgrzymów w Polsce, którzy modlą się wędrując po tzw. dróżkach, oraz nawiedzają łaskami słynący obraz Matki Bożej Kalwaryjskiej. Można tu otrzymać te same łaski i odpusty, co podczas dalekiej podróży do prawdziwej Jerozolimy.
Samo miasteczko Kalwaria Zebrzydowska zostało założone w roku 1617 przez Mikołaja Zebrzydowskiego. Nowe miasteczko zlokalizowano tuż obok ufundowanego wcześniej sanktuarium, jako zaplecze dla pielgrzymów. Do innych zabytków miasta godnych uwagi należą między innymi zamek w Zebrzydowicach, piękne kamieniczki z kramami odpustowymi oraz inne zabytkowe domy. Do zabytków świadczących o wysokiej kulturze duchowej należą dwie Pustelnie: „Pięciu Braci Polaków” i Świętej Rozalii.
W sanktuarium szczególnie interesujące są tu obchody najważniejszego święta chrześcijańskiego – Wielkiej Nocy. Odbywa się tu przedstawienia pasyjne – misteria, które wiernie oddają ducha przekazów Ewangelistów.
Zobacz także: Opactwo benedyktynów w Tyńcu pod Krakowem